Dalem, Sluizen

16 april 2014 - Dalem, Nederland

De natuurlijke ligging van Dalem, in dit laagste deel van de Tielerwaard, bracht in de loop der eeuwen telkens zeer veel wateroverlast met zich mee. De Tielerwaard diende samen met de gehele Betuwe als wateropvang ten tijde van extreem hoog water. Dit ter bescherming van de nog lager gelegen Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden.

Laag-Dalem, het woord zegt het al, is het allerlaagste gebied van de Tielerwaard (een kom) waarheen al het rivierwater bij dijkdoorbraken naar toe zal stromen. Eventueel kan dan via doorgravingen van de overlaten en door de Dalemse sluis dit water weer afgevoerd worden in de lagere loop van de rivier. De overlaten zijn er nog steeds en zijn zelfs met de dijkverzwaringen van 1996 aangepast aan de nieuwe norm. Het niveauverschil met Tiel bedraagt circa 7,20 meter. Een dijkgraaf noemde in 1995, na de bijna-watersnoodramp, het onverantwoordelijk hier zoveel huizen te bouwen. Bij een eventuele dijkdoorbraak bij Tiel wordt het toestromende water binnendijks opgevangen door de verhoogde dijken en zal de waterstand mogelijk een hoogte van 10 meter kunnen bereiken. Door de enorme waterkracht zullen veel woningen worden weggevaagd (zie hierna 1809).

De geschiedenis van de Dalemse sluis gaat zelfs terug tot 1284 toen de Heeren van de Vijf Heerenlanden besloten een dijkring om hun gebied te leggen (de Diefdijk) en ook om via een uitwateringssluis bij Dalem de mogelijkheid te hebben het overtollige water te spuien. Zoals toen gebruikelijk was, zou deze sluis geheel van hout gemaakt worden. De eerste steen voor de sluis in zijn ongeveer huidige vorm werd in 1661 gelegd. In de 13e eeuw begon men dus met dijkaanleg, voordien waren er dus geen dijkdoorbraken, omdat er geen dijken waren.

Deze foto werd gemaakt op 16 april 2014 in Dalem, Nederland met een Jvc Kenwood GZ-EX515.